TIÊN TRI ÊSAI

NHÂN VẬT KINH THÁNH
TIÊN TRI ÊSAI
Phần giới thiệu.
Tiên tri Êsai là một trong những vị tiên tri chủ lực trong Cựu Ước. Những lời tiên tri của ông bao phủ nhiều đề tài. Chúng nói đến cả hai nước Giuđa và Israel. Chúng cung ứng nhiều thông tin về sự đến lần thứ nhứt của Đấng Christ. Chúng cũng xử lý với lần đến thứ nhì và vương quốc thiên hi niên nữa. Phần thông tin của chúng ta nói về đời sống cá nhân của Êsai đã bị hạn chế, vì thế chúng ta sẽ xem xét những gì sẵn có và nhìn vào công việc của đời sống ông.
I. LAI LỊCH CỦA ÊSAI.
A. Chúng ta biết gì về danh tánh của ông?
Tên của ông có nghĩa là "Sự cứu rỗi thuộc về Đức Giêhôva" hay “Đức Giêhôva là Đấng Cứu Giúp”.
B. Chúng ta biết gì về gia đình của ông?
1. Tên của cha ông là Amốt theo Êsai 1.1. Đừng nhầm với tiên tri Amốt.
a. Amốt có ý nói tới lòng can đảm.
b. Có người tin rằng Amốt là bác của Vua Ôxia, nếu đây là sự thực, điều nầy sẽ khiến cho Êsai và Vua Ôxia là hai anh em họ.
2. Êsai có một vợ được kêu gọi làm nữ tiên tri ở Êsai 8.3.
3. Êsai có hai con trai.
a. Một người con trai là Sê-a-Gia-súp, có nghĩa là "dân sót sẽ trở về" (Êsai 7.3).
b. Người con trai kia là Ma-he-Sa-la-Hát-Bát (Êsai 8.1-4).
(1) Đây là cái tên dài nhất trong Kinh Thánh.
(2) Tên nầy có nghĩa là: "chiến lợi phẩm, mau lên" hay "xông lên chiếm lấy mồi".
4. Êsai đã nói ở 8.18 rằng ông và hai người con mà Đức Giêhôva đã ban cho đều là dấu và điềm bởi Đức Giêhôva.
Sự cứu rỗi đã được cung ứng cho Israel bởi Đức Giêhôva, nhưng họ sẽ sa ngã làm mồi cho kẻ thù như là kết quả của tội lỗi của họ. Tuy nhiên, một dân sót sẽ trở về.
C. Đâu là ơn kêu gọi và sứ mệnh của Êsai?
1. Ơn kêu gọi nguyên thủy của Êsai thì chẳng ai biết hết.
Quyển sách mở ra với một sự hiện thấy của vị tiên tri, vì thế nó đứng làm cớ cho thấy rõ ông đã là tiên tri rồi lúc bấy giờ.
2. Tuy nhiên, trong năm Vua Ôxia băng, Êsai đã có một sự hiện thấy tuyệt đối đã làm thay đổi đời sống ông khi Đức Giêhôva ủy thác sứ mệnh cho ông. Êsai 6.1-13
D. Thời điểm Êsai thi hành chức vụ trùng hợp với sự trị vì của bốn vị Vua xứ Giuđa (Êsai 1.1)
E. Chiều dài chức vụ của Êsai khoảng 60 năm.
F. Thời điểm chính xác và bối cảnh cái chết của Êsai không ai biết nhưng truyền khẩu cho rằng ông đã bị nhét vào khúc cây rỗng và bị cưa ra làm hai trong thời trị vì của Vua Manase (con trai của Vua Êxêchia) (đối chiếu Hêbơrơ 11.37).
G. Êsai là tiên tri đồng thời với hai tiên tri Ôsê và Michê.
II. CÔNG TÁC VÀ CHỨC VỤ CỦA ÊSAI.
A. Êsai đã phục vụ như một văn sĩ.
1. Ông là tác giả của quyển sách mang tên ông. Sách của ông được xem là Kinh Thánh thu nhỏ lại.
a. Có 66 sách trong Kinh Thánh và 66 chương trong sách Êsai.
b. Có hai phân chia chính trong sách Êsai trùng hợp với Cựu và Tân Ước.
1) 39 chương đầu là lời phán xét.
2) 27 chương cuối là lời yên ủi.
2. Ông được cảm động cung ứng nhiều về lịch sử của Ôxia và Êxêchia (II Sử ký 26.22; 32.32; đối chiếu Êsai 36.1-39.8).
3. Tác phẩm của ông gồm những minh họa gây ấn tượng mạnh và ngôn ngữ nhiều hình bóng cung ứng ấn tượng sâu đậm về sứ điệp của Đức Chúa Trời (đối chiếu 1.13; 5.18; 12.1-6; 13.3).
4. Trong hình thức gốc (Hybálai) phần nhiều trong sách Êsai đã được viết ra theo thể thơ.
B. Êsai đã phục vụ như một phát ngôn viên trong xứ Israel.
1. Ông đã nói tới thời điểm khi Đức Giêhôva sẽ đem lại sự bình an. Đối chiếu 2.1-4.
2. Ông đoạn tuyệt với việc liên minh với nước ngoài. Đối chiếu 8.11-18
3. Ông công bố Đức Giêhôva là lớn hơn bất kỳ lực lượng nào của con người. Êsai 37.22…
C. Êsai đã phục vụ trong vai trò một nhà cải cách.
1. Ông đoạn tuyệt với chủ nghĩa hình thức. (1.10-16)
2. Ông đã xét đoán tội lỗi. (5.1-25)
3. Ông xét đoán các cấp lãnh đạo giả dối. (9.13-16; 28.1-8).
D. Êsai đã phục vụ như một tiên tri.
1. Ông đã nói trước tương lai của Israel và sự sụp đổ của các dân Ngoại (13.1-23.18).
2. Ông đã nói tiên tri về sự ra đời bởi nữ đồng rinh (7.14).
3. Ông đã thiết lập thần tính của Đấng Mêsi hầu đến (9.6-7).
4. Ông nói tới Cứu Chúa chịu thương khó (50.5-6; 53.1-12).
5. Ông mô tả kỷ nguyên và thời điểm vương quốc hầu đến (2.1-5.30).
6. Ông nói tới Israel nghe theo Tin Lành bằng các thứ tiếng khác (28.9-15).
7. Ông nói tới sự đến của tôi tớ Đức Giêhôva (nghĩa là Đấng Mêsi 42.1-7).
8. Ông loan báo chức vụ của Đấng Christ (61.1-3).
9. Ông loan báo chức vụ người tiền khu của Đấng Christ (40.3-5).
E. Êsai đã phục vụ như một nhà thần học.
1. Ông xử lý với sự tể trị và sự thánh khiết của Đức Chúa Trời (46.9-11; 57.15).
2. Ông xử lý với quyền chủ tể của Đức Chúa Trời (44.5-8).
3. Ông xử lý với nhu cần phải thanh tẩy tội lỗi (1.18; 59.16).
4. Ông xử lý với ân điển tha thứ (55.1-3).
5. Ông xử lý với nhu cần phải tỏ ra sự tôn kính đối với Đức Chúa Trời bằng những tham khảo của ông đối với "Đấng Thánh của Israel" (30;12; 43.14-17).
6. Ông xử lý với quyền phép giải cứu của Đức Chúa Trời (55.5-25).
7. Ông xử lý với nguồn gốc của Satan (14.12-14).
Phần kết luận.
Hãy dành thì giờ tuần lễ nầy để đọc sách Êsai và nhìn thấy thể nào Đức Chúa Trời đã sử dụng tôi tớ quan trọng nầy của Ngài! Đây sẽ là một ơn phước dành cho bạn đấy!